Ciąża to moment wielu zmian w życiu rodziców. Radość przeplatana jest z obowiązkami i planami, które pomogą zadbać o wspólne bezpieczeństwo tuż po porodzie. Opiekunowie mają prawo do podjęcia decyzji na własnych warunkach, dlatego zmiany w urlopie rodzicielskim 2022 były niezbędne do usystematyzowania pewnych działań. Co wymagało korekty i jak będzie wyglądać urlop po dokonanych zmianach w Kodeksie Pracy?
Urlop macierzyński a urlop rodzicielski 2022
Już na wstępie warto zaznaczyć, że urlop rodzicielski nie jest tożsamy z urlopem macierzyńskim. Pozostaje do dyspozycji w chwili, kiedy w całości zostanie wykorzystany urlop macierzyński. Jego długość jest zależna od ilości potomstwa, według obowiązujących przepisów urlop macierzyński wynosi:
- 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka,
- 31 tygodnie przy bliźniakach,
- 33 tygodnie przy trójce dzieci,
- 35 tygodni przy czwórce dzieci,
- 37 tygodni przy piątce i więcej dzieci.
Dopiero po wykorzystaniu wskazanych dni możliwe jest skorzystanie z urlopu rodzicielskiego. Nie jest on obowiązkowy, a jego regulacja obowiązuje na podstawie art. 1791 i art. 1821c-g Kodeksu Pracy. Nowe regulacje na podstawie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej zakładają równowagę między życiem prywatnym a zawodowym obojga rodziców. Dyrektywa przyjęta w czerwcu 2019 r. powinna zostać zaimplementowana do sierpnia 2022 roku. Skupia się głównie na nowelizacji w zakresie urlopu tacierzyńskiego 2022.
Co ulega zmianie w urlopie rodzicielskim 2022?
Dyrektywa work-life balance ma przyczynić się do zrównania pozycji zawodowej na rynku pracy dla kobiet i mężczyzn. W Polsce świadczenia dotyczące rodzicielstwa są dość rozbudowane. Na terenie państw Unii Europejskiej zdecydowanie przodujemy w świadczeniach, mimo to zostaną wprowadzone zmiany. Dyrektywa i nowelizacja w zakresie obowiązujących przepisów ma za zadanie przyznać rodzicom prawo do 4 miesięcy urlopu, który w praktyce będzie dzielony po równo bez możliwości przeniesienia. Oznacza to, że wydłużony o 9 tygodni urlop ojcowski 2022 nie będzie mógł zostać przeniesiony na matkę dziecka. Dyrektywa będąca faktycznym celem regulacji i włączenia w opiekę nad dzieckiem ojca w praktyce oznacza dodatkowe dni i w sumie zwiększenie urlopu rodzicielskiego do 41 dni przy urodzeniu jednego dziecka oraz 43 przy urodzeniu bliźniąt i większej ilości dzieci. Jeśli jednak rodzic nie zdecyduje się na wykorzystanie swojej puli 9 tygodniowego urlopu, to dni przepadną.
Wyrównanie szans na rynku pracy dla matek i dostosowanie prawa do work-life balance to tylko część zmian, które będą dotyczyć urlopu rodzicielskiego w 2022 roku. Kolejna zmiana dotyczy ustalenia zasiłku dla matek za czas urlopu rodzicielskiego. Ma on osiągnąć stały poziom 70% podstawy wymiaru. Jeśli jednak matka złoży wniosek u pracodawcy o udzielenie urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze nieprzerwanie tuż po urlopie macierzyńskim, wtedy zasiłek wyniesie 81,5% podstawy wymiaru zasiłku.
Zmiany w urlopie ojcowskim 2022 – co to oznacza?
Dyrektywa przewiduje wyłącznie zmiany, jednak faktyczna implementacja i sposób wprowadzenia zmian w zakresie work-life balance pozostaje po stronie osób za nie odpowiedzialnych. Dotychczas urlop ojcowski był możliwy w ramach urlopu rodzicielskiego, jednak w praktyce mały odsetek mężczyzn decydował się na jego wykorzystanie. Dyrektywa unijna ma na celu narzucenie ojcom konkretnej ilości dni urlopu, co nie oznacza, że finalnie dni zostaną zwiększone w pełnym wymiarze. Może okazać się, że aktualne 32 dni urlopu rodzicielskiego zostanie podzielone na wymiar dla ojca i matki z uwzględnieniem 8 tygodni przeznaczonych tylko dla taty. Na szczegóły trzeba jednak zaczekać.